Musée Vitrine Archéologique

In het hart van L'Île recreëert de archeologische vitrine een Gallisch dorp uit de 5e eeuw? gallisch dorp uit de 5e eeuw voor Christus, ontdekt tijdens noodopgravingen in de jaren 1980 onder wat nu Place Maritima is. Het toont, in situ en op schaal 1, twee steegjes, een plein en acht huizen. Martigues was oorspronkelijk een eiland, 2500 jaar geleden ontstaan op het kruispunt van land (tussen Arles en Marseille) en zee (het Kanaal van Caronte tussen het Etang de Berre en de zee). Tussen 1978 en 2001 brachten grote opgravingen de evolutie van de topografie en de menselijke bewoning aan het licht. Ze brachten vooral de oudste bewoning aan het licht: twee opeenvolgende Gallische dorpen die drie en een halve eeuw bewoond waren (midden 5e - eind 2e eeuw v.Chr.). Uitzonderlijke begraafomstandigheden (vernietiging door de Grieken en vervolgens de Romeinen, branden en overstroming van de overblijfselen) hebben ons enkele van de meest suggestieve ruïnes van de Mediterrane IJzertijd opgeleverd. De vroegste nederzetting (tot het begin van de 2e eeuw v.Chr.) is de bekendste. Met zijn wallen en massieve torens strekt het zich uit over 80 meter en is het ongeveer 50 meter breed. Deze aarden architectuur, met zijn gestandaardiseerde eenkamerwoningen en zeer smalle straatjes, bestaat uit muren van gevormde lemen bakstenen of stevig gevormde aarde, gebouwd op een basis van stenen uit de omliggende heuvels. Ze worden beschermd door een pleisterlaag van klei. De vloeren van de huizen zijn ook bedekt met klei. De daken zijn gemaakt van vergankelijke materialen: een houten frame, dan riet en een dikke laag aarde. In deze huizen van 10 tot 20 m² vinden de dagelijkse activiteiten plaats: het bereiden en bereiden van maaltijden, spinnen, weven, mandenvlechten en het maken van gemodelleerd aardewerk. De activiteit concentreert zich rond de enige lichtbron, de deur, waar vlakbij, op straat, de open haard is opgesteld. Om te overleven moesten ze graan, het basisvoedsel, van de ene oogst op de andere bewaren. Hiervoor gebruikten ze keramische containers en vooral lemen silo's in verschillende vormen, ter plaatse gemaakt van klei gemengd met planten. Naast deze 'winkels' werden andere lemen voorwerpen gebruikt voor verschillende doeleinden: roosters en ovens om voedsel te verwerken en te koken, urnen voor tussenopslag en talloze kronen die in woningen werden opgestapeld, waarschijnlijk om klei in op te slaan. In 2001 brachten opgravingen onder de Rue de la République aan het licht dat in het midden van de vierde eeuw v.Chr. de nederzetting zich uitbreidde naar het oosten, buiten de stadsmuren, en woonblokken vormde die van elkaar gescheiden werden door parallelle straten, tot dit eerste dorp verwoest werd. De verzamelde artefacten en overblijfselen laten zien dat er een Keltische bevolking leefde die leefde van landbouw, veeteelt en visserij. Ze waren zeer ontvankelijk voor de culturele en technische bijdragen van het Middellandse Zeegebied, zoals wijnbouw en olijventeelt (vanaf de 5e eeuw v.Chr.), het gebruik van de pottenbakkersschijf en het schrift (eind 3e eeuw v.Chr.).